Voortplanting
Een belangrijke voorwaarde, wanneer de dieren door de tuin lopen, zijn voldoende geschikte ei-afzetplaatsen. De smaragdhagedissen in mijn tuin ontwaken in maart, de mannetjes soms al eind februari, bij zeer zacht weer. Dat hangt af van de temperatuur in hun overwinteringsplaats. De eerste dieren worden actief wanneer de grondtemperatuur de 10 graden bereikt. Het mannetje altijd eerder dan de wijfjes. Copulaties worden gezien vanaf half april. Ieder jaar hebben de wijfjes rond 1 juni hun eitjes afgezet in de tuin. Meestal gebruiken ze een zanderig en gemakkelijk te graven deel dat bijna de hele dag in de zon ligt, maar ook gebruiken ze bloempotten die zijn ingegraven in de volle zon. Voor alle plaatsen geldt: enigszins vochtig, makkelijk te graven en vrijwel de hele dag op de zon ge-exposeerd. Het afzetten van de eitjes vind bijna altijd plaats vlak na zonsondergang. De hoogzwangere wijfjes zie ik elk jaar her en der in de tuin "proefboringen" verrichten. Aangezien het aantal geschikte eiafzetplaatsen beperkt is door dichte begroeiing, verharding of schaduw, kost het weinig moeite om jaarlijks de legsels terug te vinden. Regelmatig graaft een wijfje onder een terrastegel om haar legsel af te zetten (zie foto’s).
![]() |
![]() |
![]() |
|
![]() |
![]() |
![]() |
|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
De eitjes graaf ik op en plaats ze in een stoofje bij ongeveer 24 graden, na ruim 50 dagen kruipen de jongen uit het ei. In mijn tuin zorgt elk volwassen smaragdhagedissenwijfje jaarlijks voor een legsel van 12 tot 19 eitjes. Het uitvangen van een hoogzwanger wijfje om de eitjes te verzamelen is geen goede optie, het levert veel stress op en verlies van de eitjes; nooit doen! Een hoogzwanger wijfje nieuw in de tuin zetten raad ik sterk af, ze hebben ruim tijd nodig om een geschikte ei-afzetplaats te vinden.
Het kunstmatig uitbroeden van de eitjes is een keuze. Als ik geen nesten opgraaf vind ik soms eind september of begin oktober juvenielen in de tuin. Een mede-hobbyist heeft al vele jaren zijn smaragdhagedissen (en andere mediterrane hagedissen) in de tuin en meldde in 2001, ook begin oktober 24 juvenielen in de tuin te hebben aangetroffen. In zijn tuin staan ook een aantal glazen kooien waarin de temperatuur gemiddeld hoger is, de dieren kunnen vrij in en uitlopen en waarschijnlijk gebruiken ze deze plaatsen ook om de eieren af te zetten. Het verdient wel aanbeveling om de juvenielen binnenshuis nog enkele weken flink te voederen alvorens ze in winterslaap te laten gaan. De eerste winterslaap van de juvenielen gebeurt bij mij onder gecontroleerde omstandigheden, in de koelkast of een vorstvrije schuur (zie ook: overwintering).
De voortplanting van de Italiaanse kamsalamanders gebeurt bijna ongemerkt. Het hele voorjaar zijn ze actief in de vijver, meestal al in februari. In alle seizoenen vind ik wel larven in de vijver en regelmatig tref ik juvenielen aan onder hout of stenen in de tuin.
De groene padden planten zich niet voort tot nu toe. Waarschijnlijk vinden ze mijn begroeide vijver niet aantrekkelijk .Vanaf volgend seizoen ga ik zorgen voor een aangepaste vijver, dus met een open, zanderige oever.
De schildpadden hebben een zanderig heuveltje ter beschikking, goed op de zon georiënteerd. Omdat ik de schildpadden pas sinds 1 jaar in de tuin heb geplaatst moet ik de resultaten nog afwachten.